Công nghiệp hỗ trợ ngành điện tử hướng đến chuyển đổi xanh

Công nghiệp hỗ trợ điện tử nỗ lực bắt kịp xu hướng

Hiện nay, năng lực sản xuất của doanh nghiệp ngành công nghiệp điện tử Việt Nam hấp dẫn nhiều nhà đầu tư trên thế giới, đặc biệt là Hoa Kỳ. Ông Vũ Tú Thành – Phó Giám đốc điều hành, Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ – ASEAN cho biết, nhiều nhà đầu tư Hoa Kỳ rất quan tâm và mong muốn hỗ trợ Việt Nam xây dựng, phát triển năng lực sản xuất sản phẩm điện tử. Theo đó, trên nền tảng năng lực sản xuất sẵn có, nhà đầu tư Hoa Kỳ muốn thí điểm xây dựng chuỗi cung ứng ngành điện tử ở Việt Nam.

Công nghiệp hỗ trợ ngành điện tử của Việt Nam đang nỗ lực chuyển đổi sản xuất, hướng đến phát triển bền vững nhưng thân thiện với môi trường. Ảnh: CD

Cũng theo ông Thành, doanh nghiệp Hoa Kỳ đang nhìn vào Việt Nam như một thị trường để dịch chuyển công nghệ, đặc biệt trong lĩnh vực điện tử. Việt Nam có cơ hội sản xuất ra các sản phẩm chiến lược trong ngành này.

Đơn cử như sản phẩm máy bay không người lái hạng nhẹ (drone tầm gần). Ngoại trừ Trung Quốc thì trên thế giới không có nhiều quốc gia sản xuất được mặt hàng này. Trong khi đó, các kỹ sư và doanh nghiệp Việt hoàn toàn có thể thiết kế và sản xuất sản phẩm này. Thậm chí, có doanh nghiệp có thể sản xuất mà không phải phụ thuộc vào chuỗi cung ứng của Trung Quốc và đáp ứng tiêu chuẩn của Mỹ. Hay sản phẩm camera an ninh tích hợp AI cũng hoàn toàn nằm trong khả năng của doanh nghiệp Việt.

Có thể thấy ngành công nghiệp điện tử Việt Nam có nhiều cơ hội đón nhận đầu tư từ Hoa Kỳ cho những sản phẩm có giá trị gia tăng cao. Tuy nhiên, theo bà Đỗ Thị Thúy Hương – Uỷ viên Ban chấp hành Hiệp hội doanh nghiệp điện tử Việt Nam, nội tại của ngành có những hạn chế ảnh hưởng đến khả năng đón nhận đầu tư.

Bà Hương lưu ý, cũng như những ngành sản xuất khác, công nghiệp điện tử đang chịu các quy định về sản xuất bền vững của châu Âu, Mỹ ngày một thắt chặt. Do đó đặt ra không ít thách thức cho doanh nghiệp công nghiệp điện tử.

Theo ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Việt Nam đã và đang tham gia 19 Hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương tạo thành cơ sở để đưa Việt Nam kết nối và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị, cung ứng toàn cầu. Do đó, các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt, đặc biệt các doanh nghiệp điện tử muốn tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu thì tiêu chuẩn về xanh hoá buộc phải đáp ứng bên cạnh những điều kiện cơ bản như xuất xứ, tiêu chuẩn chất lượng.

Nhiều giải pháp để chuyển đổi xanh

Để kịp thời định hướng, hỗ trợ doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ điện tử, Việt Nam cần nâng cấp chính sách thu hút vào tăng trưởng xanh, chuyển đổi số và kết nối chuỗi cung ứng của doanh nghiệp Việt với doanh nghiệp FDI, đặc biệt là các tập đoàn xuyên quốc gia.

Một vấn đề quan trọng khác, công nghiệp điện tử là một trong những ngành có lượng rác thải phát triển nhanh. Theo số liệu thống kê, trên toàn thế giới có hơn 51 triệu tấn chất thải điện tử vào năm 2021 và dự kiến sẽ tăng lên 68 triệu tấn vào năm 2030.

Đối với các doanh nghiệp sản xuất, sự thay đổi này vừa là cơ hội vừa là thách thức khi phải sản xuất, cung ứng hàng hoá theo các tiêu chí xanh, sạch, minh bạch thông tin sản phẩm để thu hút người tiêu dùng. Xu hướng tiêu dùng xanh cũng đặt ra bài toán mới cho doanh nghiệp Việt để nâng cao vị thế, tăng sức cạnh tranh ở thị trường trong và ngoài nước.

Để vượt qua những thách thức trên, các doanh nghiệp ngành điện tử đang dần chuyển đổi phương thức sản xuất, lựa chọn công nghệ kỹ thuật tiên tiến, vật liệu có tính chất bền vững, bảo vệ môi trường trong quá trình hoạt động. Ngoài ra, các DN cũng có xu hướng lựa chọn các vật liệu cho nhà máy, nhà xưởng, nhà kho hướng đến tính bền vững, đồng thời để tăng tính bảo quản các sản phẩm điện tử, linh kiện điện tử, hạn chế sửa chữa hỏng hóc có thể tạo ra rác thải điện tử.

Thời gian qua, Việt Nam nổi lên là một trong những trung tâm sản xuất của khu vực và thế giới ở các ngành nói chung và ngành công nghiệp điện tử nói riêng. Do vậy, nhu cầu thuê nhà xưởng “xanh” theo hướng cao tầng của các doanh nghiệp đang ở mức cao trước bối cảnh hiện nay diện tích đất cho xây dựng nhà máy, nhà kho ngày càng hạn hẹp.

Theo các chuyên gia, Việt Nam có nhiều điều kiện thuận lợi để dịch chuyển sang nền kinh tế xanh. Tuy nhiên, cần có cơ chế, chính sách cụ thể và thiết thực để thực hiện hiệu quả. Với ngành điện tử, các cơ quan chức năng cũng đã, đang và sẽ dành nhiều chính sách ưu đãi để doanh nghiệp tiếp nhận chuyển giao công nghệ, chuyển đổi sản xuất theo hướng bền vững.